'Contra a morte' rematou de gravarse hai unhas semanas. Trátase dun documental que, a través de testimonios, recolle a traxectoria vital dunha das figuras máis tráxicas da literatura galega: o poeta de orixe monfotina Lois Pereiro. Dous mozos, Iago Martínez e Álex Cancelo, colleron a iniciativa e comezaron a recoller imaxes dos escenarios da dura vida do poeta para recuperar a memoria dun dos grandes esquecidos da literatura galega.
A figura de Lois Pereiro é en parte unha encarnación da xeración na que lle tocou vivir: desde Monforte transládase a estudar idiomas a Madrid, onde no 81 é vítima da colza. Volta a Galicia xa co corpo enxoito e cunha enfermidade que había de acompañalo o resto da súa existencia.
''Entre o lado do libro e o lado da vida, el estaba do lado da vida'', afirma Iago Martínez. Nunha entrevista no número 11 de Galicia Internacional, o propio Lois Pereiro afirmaba que ''todo forma parte dun ciclo: vivir-falar-falar da propia vida-escribir e calar. Isto último é o máis difícil''. Así é a obra de Lois Pereiro nace dentro del propio, para percorrer as entrañas do ser e amosarnos como é a súa vida e tamén a de toda unha xeración que se desenvolveu nos anos 80.
O compromiso político tamén está presente na obra de Lois. Aínda que el nunca foi un militante nos seus poemarios si que se declara anarquista e tiña unha clara concepción política da vida. O máis interesante dos seus textos neste sentido é o seu visionario ensaio publicado en Luzes de Galiza titulado 'Modesta proposición para renunciar a facer xirar a roda hidráulica dunha cíclica historia universal da infamia'. Ademais, nos seus poemas aparece a xente de Chiapas, os republicanos...
A colza
No ano 1981 moita da xente que integraba o círculo que editaba 'Loia' xa non estaba en Madrid. Lois ficara vivindo na capital do Estado español para continuar os seus estudios de idiomas. Era unha época moi axitada. ''Unha vez os guerrilleiros de Cristo Rey parárono pola rúa e estiveron a punto de zouparlle'', conta Iago Martínez. E non só axitados a nivel político. Nestes anos aparece tamén a enfermidade da colza. Unha das súas vítimas, Lois Pereiro.
''Daquela o aceite vendíase na porta dos casas, era unha cousa bastante normal, sobre todo en Madrid. A eles venderónllo os butaneiros e comezaron a cociñar con el'', explica Iago. Os integrantes do piso no que vivía foron todos infectados pola colza, pero Lois foi o que en peor estado quedou. ''Perdeu moita masa muscular, non tiña mobilidade nas articulacións'', describe.
''Ó comezo non sabía que era, e recordo a ollada que me botou un médico en Lugo cando lle dixen que os síntomas que tiña eran os daquela enfermidade que había en Madrid'', lembra Xosé Manuel. O asunto da colza continúa rodeado de mestos neboeiros. A desinformación sobre o que estaba a ocorrer e as desafortunadas declaracións dos políticos non axudaban a comprender o que pasaba. O ministro de Sanidade daquela época dicía que a colza ''es un bichito que si se cae de la mesa se mata''. Resulta que non foi tan inofensivo como afirmaban as voces oficiais.
Anos 80 na Coruña
A comezos dos 80 Lois Pereiro anda saltando de Monforte á Coruña, onde vive o seu irmán, pasando por Compostela. Despois instálase na Coruña. A pesar de que a doenza da colza sempre vai facer mella na súa saúde, conseguira recuperar masa corporal e mobilidade. Nesta etapa compartirá diversos proxectos co seu irmán Xosé Manuel, que aquelas alturas era integrante do grupo punk Radio Océano, un dos referentes da 'movida coruñesa' e que puxeron música a algún poema de Lois.
Xosé Manuel di daqueles tempos que a afirmación de que houbese dous focos culturais, o de Vigo e d'A Coruña ''máis ben eran etiquetas. Musicalmente, na Coruña eramos máis duros e máis sinistros. En cuestión de publicacións, La Naval apostaba pola épica irónica e Tintimán, polo glamour. A diferenza fundamental era que en Vigo os poderes locais despepitábanse por apoiar e aproveitar o fenómeno, e na Coruña ignorábano, no mellor dos casos''.
O papel de Lois foi máis de espectador que de dinamizador da 'movida' coruñesa. ''El sempre foi por libre, non era quen de integrarse en grupos que non fosen os de amigos ou os afectivos'', di o seu irmán. Entre os proxectos nos que traballou atópase a revista La Naval, do que formaba parte do consello de redacción.
Tamén estivo activo na organización do Desembarco das Forzas Atroces do Noroeste, unhas xornadas culturais que tiveron lugar en Santander no ano 86, ás que foron convidados músicos e artistas galegos coa finalidade de opoñerse á nova concepción 'mediterránea' que se estaba a impoñer da cultura do Estado español.
Colaborou co grupo poético coruñés 'De amor e desamor' fundado no ano 1984. Este grupo, no que estaban entre outros Manuel Rivas, Lino Braxe ou Fernán-Vello, dedicábase a dinamizar a vida cultural coruñesa e organizaba recitais en diferentes locais. Poemas de Lois apareceron nas dúas antoloxías que existen sobre o grupo. A xente que provén desta xeración tamén impulsará diveersos proxectos culturais como a revista Luzes de Galiza.
A poesía última
Tra-lo seu ingreso no hospital por un grave empeoramento do seu estado de saúde, Lois Pereiro viu a vida dunha forma nova. É consciente de que se lle deu unha segunda oportunidade para continuar con unha vida que, tal como expón en 'Poesía última de amor e enfermidade', non ten tampouco expectativas de prolongarse moito no tempo.
O propio Lois nunha entrevista recoñece que é un libro cronolóxico. Despois da primeira parte do poemario ''hai unha resurrección en min no libro, quen escribe o resto de poemas non é mesma persoa''. Tra-la publicación desta obra conseguiu un efémero recoñecemento, chegando incluso a participar en diversos recitais.
Sen embargo este nova oportunidade que lle brindou a vida contra a morte non durou moitos. No 96 foi xa o tempo de dicir adeus a este mundo. Mais a ironía estivo a tras del toda a vida: marchou o mesmo día que se fixo pública a sentenza sobre o caso da colza
A figura de Lois Pereiro é en parte unha encarnación da xeración na que lle tocou vivir: desde Monforte transládase a estudar idiomas a Madrid, onde no 81 é vítima da colza. Volta a Galicia xa co corpo enxoito e cunha enfermidade que había de acompañalo o resto da súa existencia.
''Entre o lado do libro e o lado da vida, el estaba do lado da vida'', afirma Iago Martínez. Nunha entrevista no número 11 de Galicia Internacional, o propio Lois Pereiro afirmaba que ''todo forma parte dun ciclo: vivir-falar-falar da propia vida-escribir e calar. Isto último é o máis difícil''. Así é a obra de Lois Pereiro nace dentro del propio, para percorrer as entrañas do ser e amosarnos como é a súa vida e tamén a de toda unha xeración que se desenvolveu nos anos 80.
O compromiso político tamén está presente na obra de Lois. Aínda que el nunca foi un militante nos seus poemarios si que se declara anarquista e tiña unha clara concepción política da vida. O máis interesante dos seus textos neste sentido é o seu visionario ensaio publicado en Luzes de Galiza titulado 'Modesta proposición para renunciar a facer xirar a roda hidráulica dunha cíclica historia universal da infamia'. Ademais, nos seus poemas aparece a xente de Chiapas, os republicanos...
A colza
No ano 1981 moita da xente que integraba o círculo que editaba 'Loia' xa non estaba en Madrid. Lois ficara vivindo na capital do Estado español para continuar os seus estudios de idiomas. Era unha época moi axitada. ''Unha vez os guerrilleiros de Cristo Rey parárono pola rúa e estiveron a punto de zouparlle'', conta Iago Martínez. E non só axitados a nivel político. Nestes anos aparece tamén a enfermidade da colza. Unha das súas vítimas, Lois Pereiro.
''Daquela o aceite vendíase na porta dos casas, era unha cousa bastante normal, sobre todo en Madrid. A eles venderónllo os butaneiros e comezaron a cociñar con el'', explica Iago. Os integrantes do piso no que vivía foron todos infectados pola colza, pero Lois foi o que en peor estado quedou. ''Perdeu moita masa muscular, non tiña mobilidade nas articulacións'', describe.
''Ó comezo non sabía que era, e recordo a ollada que me botou un médico en Lugo cando lle dixen que os síntomas que tiña eran os daquela enfermidade que había en Madrid'', lembra Xosé Manuel. O asunto da colza continúa rodeado de mestos neboeiros. A desinformación sobre o que estaba a ocorrer e as desafortunadas declaracións dos políticos non axudaban a comprender o que pasaba. O ministro de Sanidade daquela época dicía que a colza ''es un bichito que si se cae de la mesa se mata''. Resulta que non foi tan inofensivo como afirmaban as voces oficiais.
Anos 80 na Coruña
A comezos dos 80 Lois Pereiro anda saltando de Monforte á Coruña, onde vive o seu irmán, pasando por Compostela. Despois instálase na Coruña. A pesar de que a doenza da colza sempre vai facer mella na súa saúde, conseguira recuperar masa corporal e mobilidade. Nesta etapa compartirá diversos proxectos co seu irmán Xosé Manuel, que aquelas alturas era integrante do grupo punk Radio Océano, un dos referentes da 'movida coruñesa' e que puxeron música a algún poema de Lois.
Xosé Manuel di daqueles tempos que a afirmación de que houbese dous focos culturais, o de Vigo e d'A Coruña ''máis ben eran etiquetas. Musicalmente, na Coruña eramos máis duros e máis sinistros. En cuestión de publicacións, La Naval apostaba pola épica irónica e Tintimán, polo glamour. A diferenza fundamental era que en Vigo os poderes locais despepitábanse por apoiar e aproveitar o fenómeno, e na Coruña ignorábano, no mellor dos casos''.
O papel de Lois foi máis de espectador que de dinamizador da 'movida' coruñesa. ''El sempre foi por libre, non era quen de integrarse en grupos que non fosen os de amigos ou os afectivos'', di o seu irmán. Entre os proxectos nos que traballou atópase a revista La Naval, do que formaba parte do consello de redacción.
Tamén estivo activo na organización do Desembarco das Forzas Atroces do Noroeste, unhas xornadas culturais que tiveron lugar en Santander no ano 86, ás que foron convidados músicos e artistas galegos coa finalidade de opoñerse á nova concepción 'mediterránea' que se estaba a impoñer da cultura do Estado español.
Colaborou co grupo poético coruñés 'De amor e desamor' fundado no ano 1984. Este grupo, no que estaban entre outros Manuel Rivas, Lino Braxe ou Fernán-Vello, dedicábase a dinamizar a vida cultural coruñesa e organizaba recitais en diferentes locais. Poemas de Lois apareceron nas dúas antoloxías que existen sobre o grupo. A xente que provén desta xeración tamén impulsará diveersos proxectos culturais como a revista Luzes de Galiza.
A poesía última
Tra-lo seu ingreso no hospital por un grave empeoramento do seu estado de saúde, Lois Pereiro viu a vida dunha forma nova. É consciente de que se lle deu unha segunda oportunidade para continuar con unha vida que, tal como expón en 'Poesía última de amor e enfermidade', non ten tampouco expectativas de prolongarse moito no tempo.
O propio Lois nunha entrevista recoñece que é un libro cronolóxico. Despois da primeira parte do poemario ''hai unha resurrección en min no libro, quen escribe o resto de poemas non é mesma persoa''. Tra-la publicación desta obra conseguiu un efémero recoñecemento, chegando incluso a participar en diversos recitais.
Sen embargo este nova oportunidade que lle brindou a vida contra a morte non durou moitos. No 96 foi xa o tempo de dicir adeus a este mundo. Mais a ironía estivo a tras del toda a vida: marchou o mesmo día que se fixo pública a sentenza sobre o caso da colza
Ningún comentario:
Publicar un comentario