Un día calquera de verán. Son as cinco da tarde, a hora pior. Juan non para de repetir: "¡Incendios, dígame!". Temos esta abafante presión cando o lume está ás portas dun dos trinta mil lugares galegos perdidos no océano cósmico do rural. Moito nervio e alarma fundada. Unha das brigadas quedou trabada ao cruzar a aldea; a motobomba tamén. Inda que a fronte do lume está a uns trescentos metros e se pode facer aló unha liña de defensa, a xente non os deixa marchar; teñen medo de que ardan as casas. Logo cóntanos que unha das persoas que presenciaban o lume dende un balcón increpou aos membros dunha brigada berrándolle: ¡Traballade, lacazáns, que para iso vos paga a Xunta! Os brigadistas nin se inmutaron. Ergueron a vista para fitar un intre a trabada matogueira ou selva infernal que os rodeaba, e colleron en silencio, co lombo dobrado e os batelumes á ombreira, a trocha que levaba directamente ao incendio. Tiñan as faces tinguidas da cinza de outros dous incendios que xa quedaban, por eles mesmos, controlados. Escaso consolo.
Agosto,1998. O val glacial de Riocaldo semella a caldeira dun volcán. Hai lumes que chegaron endiañados pola banda de Muíños dende Portugal, e tamén dende a Serra Amarela, e tamén alá lonxe polo Leboreiro. Eiquí, de pé a carón de Javier, un sol de sangue afunde ás nosas costas por tras dos cotos arrubiados da serra de Santa Eufemia, semella o apocalipse. A emisora canta sen parar, temos xente da nosa e de protección civil, o exército e mesmo portugueses que tamén viñeron axudar. De súpeto alguén berra pola emisora, de seguido os gritos convértense en xuramentos e logo a voz remata afogada nun lamento estridente. Todo o val silencia de repente, centos de homes enmudecen atacados por unha arrepiante premonición. O capataz da brigada de Bande morre abatido polas lapas nunha corga próxima a capela do Xures.
Xullo, 2004. Veño de Santiago e me chama Antonio coa voz tomada pola angustia: teño que marchar á base de Beariz, podes vir ata a oficina? Que pasa? Estrelouse un avión... Aquel Dromader fixera unha descarga perfecta nun lume próximo á súa base de Beariz. Os seus compañeiros do ceo chamárono repetidamente sen resultado. En zonas montañosas como esta os avións aproveitan o empurre ascendente da descarga para coller altura, pero aquel avión non chegou a saír das corgas fondais da Serra do Suído. Logo chamoume Antonio e contoume desolado que o avión, por causas inda descoñecidas, fora espetar como un proxectil contra a montaña. Estralou nunha bola de lume dantesca. O piloto era un home novo que estaba a facer méritos para traballar nas Aeroliñas Arxentinas. Era o seu soño. Pero quedou para sempre con nós
Hoxendía. Meu amigo Carlos Varela, fiscal superior de Galicia, presentou un excelente traballo sobre o perfil psicosocial dos incendiarios. Vén dicir, entre outras, algunhas cousas que nós xa sabiamos hai moitos anos, pero que politicamente eran inaceptables. Cada vez que saía algún alto cargo inculpando a unha organización mafiosa como responsable dos lumes criminais quedabamos con cara de póker. Porque inda que doa e proa na meirande parte dos casos (como pon en evidencia dito informe) somos nós, en solitario, nas nosas aldeas, no mesmo lugar onde vivimos, de día ou de noite, polas razóns que sexan, os que poñemos lume ao noso patrimonio natural. E todo iso só se entende se somos capaces de enfocar e afrontar o asunto "entre todos" como un problema capital e estrutural no contexto correcto do país, nun país sen orde no territorio, sen obxectivos de futuro claros, cun déficit crónico en solidariedade, educación e conciencia ambiental, con centos de milleiros de hectáreas ermas improdutivas logo da hecatombe do mundo rural. Porque o que é evidente é que só aquilo que se valora e se aprecia é respectado.
Realmente somos merecentes de tan descomunal sacrificio, de que aqueles de antes e, agora, Julio e Rodrigo, tiveran que deixar as súas vidas nos montes de Galicia..?
Ningún comentario:
Publicar un comentario