Días despois de que se coñecese o dato do descenso da venda de libros nun 4% no primeiro semestre do ano, sobre o mesmo período de 2009, catro expertos no sector -administración, editorial, libreiros e crítica- analizaron baixo distintas perspectivas nun novo debate do Grupo Correo Galego celebrado no Hostal dos Reis Católicos o presente e futuro do libro, cualificado como un polo estratéxico na industria cultural galega, que como un sector produtivo máis non escapa á crise pero que resiste nun momento de enorme importancia dos futuros tecnolóxicos. Porén, parece claro que a conclusión común conduce a unha convivencia entre ambos os soportes. "O libro en papel e o novo soporte electrónico convivirán durante moitos anos", coinciden.
Ante as incógnitas postas enriba da mesa polo director e moderador do debate, Luís Pousa, sobre o futuro do sector e as solucións a seguir, o secretario xeral de Difusión cultural da Xunta de Galicia, Francisco López Rodríguez apuntou que o sector se atopa en niveis similares ao resto do Estado, xa que aproximadamente supón un 50% da industria cultural e un 53% en índices de lectura. Rodríguez apuntou que os índices que se desprenden das últimas feiras sinalan que a caída das vendas se sitúa nun 10%, "Isto quere dicir que neste contexto o sector está a resistir ben a crise porque se trata dun sector estratéxico na economía galega", di.
Respecto diso do futuro do papel, tamén se pronunciou o coordinador da Federación de Libreiros de Galicia, Antonio Fernández Maira, que tras facer un breve repaso polos avatares do libro ao longo da historia e a súa adaptabilidade aos novos esquemas tecnolóxicos sinalou que "paréceme hipotética a desaparición do libro en soporte papel por unha serie de connotacións culturais sociais e de agarimo".
Este argumento foi retomado polo crítico literario e profesor da UDC José Miguel Giráldez, que se mostrou convencido de que "a tecnoloxía chegará: pasará o que teña que pasar", pero engadiu que o libro de papel é máis que unha simple lectura, "é o obxecto".
Pola súa banda, o editor Quique Alvarellos, que na súa intervención manexou o concepto de "futuros" en plural, falou desde o punto de vista da edición das incertezas que se abrían ante o sector coa aparición das novas tecnoloxías. "Haberá que ver por onde imos nos próximos 12 ó 24 meses", e neste sentido sinalou que os profesionais da edición deben estar en garda ante as posibilidades que abre o mundo dixital. Respecto diso da situación actual, Alvarellos non foi tan optimista como os seus compañeiros de faladoiro e fixo fincapé no contexto de crise de vendas profunda que afecta o sector, "ese descenso do 10% pode incrementarse", comentou.
O futuro do libro e das novas tecnoloxías
Lectura e novas tecnoloxías, dous conceptos a priori aparentemente afastados pero condenados a entenderse. Así o manifestaron os catro participantes no debate.
Así, Quique Alvarellos manifestou que a industria editora require unha maior visualización, "apoios estratéxicos e desde o sector, unha renovación cunha procura de canles para enlazar con novos públicos". É aquí onde citou a posibilidade de utilizar as redes sociais "para visualizar os nosos contidos".
Sobre o mesmo aspecto pronunciouse aínda que dentro dunha óptica máis docente Miguel Giráldez, que sinalou que para fomentar a lectura entre os mozos o necesario é pór a literatura no seu camiño, "aproximarnos aos lugares nos que eles están, os lugares electrónicos, as redes sociais". O profesor da Universidade da Coruña e crítico literario defendeu que "os mozos len pero teñen que estar interesados no que len" e, independentemente, da obrigatoriedade de lecturas canónicas, "quizais habería que reformularse algúns programas para dar maior liberdade aos mozos", unha situación que exemplificpu co fenómeno Harry Potter, de extraordinario seguimento entre o público mozo e que xerou un bum mediático enorme.
O coordinador da federación de Libreiros, Antonio Fernández Maira , tamén distinguiu o libro como obrigación e como lectura, e neste sentido citou a figura do docente, do que destacou o seu gran traballo pero que, salvo excepcións, "tampouco é o que fai namorar ao alumno dos libros".
Os contidos que se están a publicar en Galicia
Os expertos tamén repasaron os contidos que actualmente se están editando en Galicia. Sobre iso, o director xeral de Cultura, Francisco López incidiu na enorme calidade da narrativa galega. "Unha das cousas que nos ten que preocupar é facer non só moitos libros, senón libros de calidade. Iso fará que a nosa literatura venda". López amosouse convencido de que de pouco serven os novos formatos se non hai calidade. "Mentres haxa un escritor e un lector, o libro vai seguir vendendo", manifestou. O director xeral de Cultura avogou por unha reformulación dos mostrarios e a apertura progresiva de encontros de carácter sectorial ou monográfico. Neste sentido citou o recentemente celebrado Litvi, de literatura de viaxes, ou un encontro previsto para setembro en Ourense sobre libro de historia e mesmo enxergou a posibilidade dunhas xornadas sobre o libro gastronómico.
Alvarellos, desde a perspectiva da edición, pronunciouse sobre os best sellers, uns libros, que, na súa opinión son un fenómeno mediático, "unha forte aposta editorial" cuxo resultado é un lector non fiable, "unha masa lectora na que non creo que se poida confiar".
Pola súa banda, Francisco López vencellou de forma directa os índices de lectura coa educación e coa familia e neste sentido achegou algunhas cifras. Segundo os últimos datos, a lectura está máis xeralizada entre os mozos de idades comprendidas entre 10 e 13 anos (88%), unha porcentaxe que descende ao 62 por cento entre os de 10 e 14 anos.
Alvarellos lanzou ao aire tres chamadas. A primeira aos poderes públicos, aos que emprazou a fomentar máis bibliotecas; en segundo lugar, aos libreiros "que terían que fomentar máis o libro galego e dedicar menos espazo ao best seller" e en terceiro lugar, aos lectores, "que terían que decatarse de que a lectura é un auténtico alimento espiritual".
DATOS
O elevado nivel da literatura
Como responsable da organización das feiras de libro de Galicia, Antonio Fernández Maira, coincidiu do mesmo xeito que Giráldez en destacar o elevado nivel da literatura galega, feito que tamén salientou nas súas intervencións o director xeral de Cultura.
Falou de que a edición goza dunha "mala saúde de ferro", e neste sentido agoirou un bo futuro para o sector.
Maira coincidiu, por outra banda, con Alvarellos na necesidade de visualizar máis o libro galego nas librarías do país, aínda que explicou tamen que na conxuntura actual de crise "as series Crepúsculo son garantías de vendas e o libreiro aférrase a isto".
No entanto, Maira puxo enriba da mesa un compromiso: se os editores incrementan os seus orzamentos en promoción e van ás librarías levar eses soportes promocionais, as librarías están dispostas a dar eses espazos aos devanditos soportes. "Podes telo por seguro", afirmou.
Ningún comentario:
Publicar un comentario